Kompanija Meta, u čijem vlasništvu su Facebook i Instagram, ukinula je s tih društvenih mreža lažne naloge koji su povezani sa Srpskom naprednom strankom (SNS), predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, objavio je N1, koji je istražio internetske “botove” te stranke.

“Ni botovi SNS-a nisu što su nekad bili”, ironizira N1. „Oni imaju oko 3.000 aktivista koji se bave društvenim mrežama“, kaže internet savjetnik Dragan Varagić.

On je, kao internet savjetnik, u posljednjih 10 godina u direktnoj komunikaciji s vodećim ljudima internet tima SNS-a.

„Cijelio štos je u tome da ako vi hoćete ozbiljno raditi, morate imati aktiviste. Što više aktivista imate, moći ćete ozbiljnije raditi. I oni nemaju botove, imali su ranije, ali sad imaju ljude koji se time bave“, objašnjava Varagić.

U početku su ipak bili botovi. Prije 11 godina, kad su naprednjaci oformili svoj prvi internet tim, u njemu je bilo tek sedmoro živih ljudi. Ostalo su radili softverski roboti. Tome su ih te 2012. naučili Rumunji, čije su marketinške usluge koristili.

Simo Čulić, Mario Maletić i Slaviša Mićanović Mićan, u dijelu javnosti prepoznati kao „vodeći botovi naprednjaka“, odavno to nisu. Paralelno s njihovim napredovanjima u karijeri, razvijala se i mreža ljudi zaduženih da u ime Srpske napredne stranke klikću, lajkaju i određene sadržaje čine popularnijim nego što oni zaista jesu.

„Oni su organizirani kao vojska, i tako funkcioniraju. Imate ekipu koja pusti 600 komentara u minuti. Ali to je fizički 600 ljudi koji dođu u određeno vrijeme, kada im se kaže, i ubacuju pripremljene komentare“, otkriva Varagić.

Protiv toga se kompanija Meta bori godinama. Prošle godine, navode u svom nedavnom izveštaju, ukinuli su više od 5.000 lažnih naloga na Facebooku i 100 na Instagramu na kojima su uočili koordinirane objave povezane sa SNS-om.

„Ova aktivnost se odvijala preko interneta, uključujući Facebook, Instagram, Twitter, Youtube, kao i lokalne medije preko koih se stvarala percepcija široko rasprostranjene i autentične podrške naroda srpskom predsedniku Aleksandru Vučiću i Srpskoj naprednoj stranci“, navela je Meta u svom izvještaju.

„Ono što mi tu zapravo čitamo, da ta vrsta manipulacija na društvenim mrežama i šire na internetu evoluira i postaje mnogo sofisticiranija. Ti nalozi koji su kreirani možda i pod lažnim imenima, zajedno kreiraju jednu veću mrežu s ciljem dezinformiranja javnosti“, ocijenila je Mila Bajić iz Share fondacije.

Ova grupa postavljala je vijesti o predsedniku Aleksandru Vučiću, Vladi Srbije i SNS-u, a onda ih sama komentirala kako bi bili popularniji.

A potom van društvenih mreža, operacija se nastavljala direktno na stranicama informativnih medija. Zato gašenje lažnih naloga, objašnjavaju sugovornici N1, ne utječe bitno na aktivnost SNS-a na internetu.

„SNS vrlo ozbiljno internet i oni su na nivou znanstvene fantastike kada se usporede s bilo kojom drugom strankom u Srbiji. Zato što se druge stranke eventualno nešto malo aktiviraju kad dođu izbori, a to se tako ne radi”, napominje Varagić.